Wat een verademing om bij de introductie van Tim Kaine weer eens wat heus politiek vakmanschap in actie te zien. Zijn speech was doorwrocht en doordacht, geen electoraal aandachtspuntje of het was er behendig in verweven. Ook de aanloop naar de bekendmaking dat hij Hillary’s running mate zou zijn: onberispelijk. Geen lekken, geen drama. Zoals het gedacht was, zo ging het. Alles ‘kwam ergens vandaan en ging ergens naartoe’. Vergelijk dat met de chaos en het geschreeuw van de republikeinen in Cleveland: nog los van de inhoud was het politiek dilettantisme van de bovenste plank.
Vakmanschap vind ik ook daarom zo’n boeiend thema omdat er op eindeloos veel gebieden professionaliteit bestaat, maar er, vreemd genoeg, relatief niet veel ‘opleidingen tot mens’ bestaan. Niemand die er niet heel goed in is om van alles en nog wat te vinden en te zeggen en te doen, maar vraag waar het op gestoeld is en waar het toe moet leiden, en vraag nog eens wat verder door, en de legitimatie van een en ander is op z’n zachtst gezegd dunnetjes.
Hoe we het ‘vak mens’ moeten uitoefen: op z’n best slaan we er een geïnformeerde slag naar.
Omdat ik zelf het genoegen smaak wel aan een ‘opleiding tot mens’ te mogen studeren, deel ik hier daarom graag eens iets over de lessen die hier zoal worden gegeven. Dit leer ik bijvoorbeeld bij de les: ‘Uitgebloeide petuniabloemetjes verwijderen’.
• Klaar, af, opgelost, finaal – wat een mens als een einde ervaart, een resultaat, is hoogstens steeds een tussenstop. Punten vormen niet alleen het laatste leesteken van zinnen die voorbij zijn, ze maken het ook mogelijk dat nieuwe zinnen een aanvang nemen. De petunia die ik gisteren in piekfijne toestand bracht, vraagt vandaag opnieuw mijn aandacht. Leerpunt 1: zonder loslaten geen leven en loslaten begint iedere dag opnieuw.
• De petunia kan z’n uitgebloeide bloemetjes niet zelf effectief loslaten. Het flubberige restant besmet de nog gezonde delen en de zaadknop die in de stengel achterblijft, eet energie die de bloeiende bloemen goed kunnen gebruiken. Zonder tuinman daarom geen mooi bloeiende petunia. Leerpunt 2: het echte loslaten bewerkstelligt een mens niet zelf, maar wordt aan hem voltrokken. Alle loslaten dat we op zogenaamd eigen kracht proberen te doen, beperkt ons vermogen tot bloei.
• Een mooie, vol bloeiende petunia raakt menig voorbijganger. De petunia mag dan niet bewust bloeien om te ‘raken’, maar doordat hij bloeit, raakt hij. Leerpunt 3: in de mate waarin een mens zich beschikbaar houdt voor de plukkende hand van de tuinman en navenant ook bloeit, groeit hij in betekenis.
En zo volg ik hier de hele dag door vergelijkbare lessen met vergelijkbare leerpunten. Geen vakmanschap dat op een zo – voor iedereen – toegankelijke manier kan worden aangeleerd als het ‘vak mens’. Hoort zegt het voort.
